Od niepamiętnych czasów, czarne zwierzęta budziły wśród ludzi mieszane uczucia strachu i zafascynowania, doskonale mimikując ciemność nocy. Te stworzenia otrzymały od matki natury nadmiar pigmentu, co zapewnia im szereg korzyści, w tym nawet potencjalnie dłuższe życie. Tak więc, czarna skóra lub futro to nie efekt przypadku, lecz dowód na geniusz ewolucyjny. Przyjrzyjmy się bliżej kilku najbardziej intrygujących czarnym zwierzętom świata.
Barwa skóry, włosów lub futra jest bezpośrednio uwarunkowana ilością pigmentu. W przypadku czarnych zwierząt (oraz ludzi) mówimy o melanizmie, czyli maksymalnym nasyceniu skóry ciemnym pigmentem – przeciwności albinizmu. Dla afrykańskiej populacji takie adaptacje służyły do ochrony przed palącymi promieniami słońca. Ale jak to wygląda u innych gatunków?
Czarne pantery to jeden z przykładów. Choć może się wydawać, że stanowią one oddzielny gatunek, to są one de facto melanistycznymi formami lampartów (Panthera pardus) oraz jaguarów (Pantera onca), typowych dla Ameryki Południowej i Północnej. Obie te kategorie zwykle występują jako jasne koty pokryte ciemnymi plamami, ale anomalie genetyczne powodują, że czasami są one czarne. W przypadku lampartów, jest to efekt recesywnego allelu i dotyczy około 11% światowej populacji, natomiast u jaguarów chodzi o dominujący allel występujący u co dziesiątego osobnika. Większość czarnych panter obu gatunków można spotkać w gęstych lasach tropikalnych, co naukowcy tłumaczą jako wykorzystanie melanizmu do lepszego kamuflażu podczas polowań.
Jako ciekawostkę można dodać, że zarówno lamparty, jak i jaguary zachowują swoje charakterystyczne plamy, nawet będąc całkowicie czarnymi. Widać je jednak tylko pod pewnym kątem padania światła.
Amerykański niedźwiedź czarny (Ursus americanus) to kolejny przykład zwierzęcia, które naturalnie posiada czarne futro. Jest on dosyć powszechnie spotykany na terenach Alaski, Kanady czy Stanów Zjednoczonych. Spotyka się również jaśniejsze odmiany kolorystyczne takie jak brązowe, cynamonowe czy jasno-beżowe, które stanowią większość populacji w parku Yosemite. Klasyczny czarny niedźwiedź ewoluował w środowisku innych, większych i bardziej agresywnych niedźwiedzi, więc racjonalnie wybrał życie w trudno dostępnych zaroślach, które lepiej maskują jego ciemne futro. Preferuje również nocne żerowanie, podczas którego wydobywa z ziemi korzenie, kłącza i bulwy, stanowiące aż 85% jego diety. Po okresie hibernacji chętnie uzupełnia braki energetyczne jedząc padlinę.